.jpg)
Alles wat je moet weten over het capaciteitstarief in Vlaanderen voor analoge of digitale meter
Sinds 1 januari 2023 voert de Vlaamse energieregulator VREG het capaciteitstarief in. Het is geen bijkomend tarief in je elektriciteitsfactuur, wel een nieuwe manier om een deel van de netwerkkosten te berekenen. Wie hoge pieken creëert op het elektriciteitsnet, betaalt meer dan wie zijn verbruik spreidt. Dit capaciteitstarief betreft alleen elektriciteit en niet gas, en is niet van toepassing in Wallonië of Brussel.
Elektriciteit speelt een steeds belangrijkere rol in de energietransitie. Het aantal elektrische wagens, zonnepanelen, warmtepompen en andere technologieën op elektriciteit nemen in sneltempo toe.
Momenteel is de capaciteit van de elektriciteitsnetten in Vlaanderen nog groot genoeg voor deze transitie. Maar de VREG wil het netwerk ook in de toekomst stabiel en betrouwbaar houden, zonder dure investeringen.
Daarom heeft de energieregulator het capaciteitstarief ingevoerd voor een deel van de netwerkkosten. Zo draag je sinds begin 2023 niet alleen bij voor de hoeveelheid stroom die je afneemt van het net, maar ook voor de pieken die je creëert op het net door meerdere energieverslindende toestellen tegelijk aan te zetten. Wie zijn verbruik spreidt, betaalt minder netwerkkosten dan wie dit niet doet.
Vind de informatie terug op basis van je persoonlijke situatie
Gemakkelijk je pieken, je verbruik én je factuur opvolgen, wanneer jij dat wilt?
Heb je een vraag?
Klik op het onderwerp dat het best aansluit bij je vraag en vind alle informatie die je nodig hebt.
Bijkomende vragen? De VREG beantwoordt ze hier.
- Algemeen
- Pieken
- Berekeningswijze
- Digitale meter
- Analoge meter
Voor de meeste klanten zal de invoering van het capaciteitstarief weinig of geen impact hebben op hun elektriciteitsfactuur.
Bereken de impact voor jou persoonlijk met de VREG simulatietool.
Nee, die blijven bestaan. Het onderscheid tussen de duurdere dag en goedkopere nachturen verdwijnt enkel voor de berekening van de netwerkkosten. De VREG wil namelijk dat je je verbruik zoveel mogelijk spreidt doorheen de dag en de nacht om hoge pieken ter vermijden.
De goedkopere nachturen en duurdere daguren blijven wel in het energiedeel van jouw factuur bij ENGIE. Deze maakt in 2023 het grootste deel uit van je elektriciteitsfactuur.
Heb je een accumulatieverwarming en wil je de impact kennen op jouw netwerkkosten? Lees ook deze FAQ (Wat betekent het capaciteitstarief voor klanten met accumulatieverwarming en uitsluitend nachtmeter?). Of doe een simulatie op basis van jouw persoonlijke situatie met de VREG simulatietool.
Het grootste deel van je elektriciteitsfactuur wordt berekend op de hoeveelheid elektriciteit die je verbruikt. De vuistregel is dus: als je wilt besparen op je factuur verbruik je best minder.
Vanaf 1 januari zal je naast je verbruik ook rekening moeten houden met de pieken die je creëert op het elektriciteitsnetwerk door veel energieverslindende toestellen tegelijk aan te zetten. Spreid je je verbruik dan betaal je minder dan wie dit niet doet.
Laten we even naar elk onderdeel van je factuur kijken om beter te begrijpen wat je zelf kan doen om te besparen.
Energiekost: Dit onderdeel betaal je aan je energieleverancier en wordt berekend op basis van je werkelijke verbruik in kWh. Verbruik je minder, dan betaal je minder.
Netwerkkosten: Dit onderdeel betaal je aan je distributienetbeheerder Fluvius. Om de netwerkkosten met capaciteitstarief te laten dalen, verbruik je best zo weinig mogelijk toestellen op hetzelfde moment. Je overige netwerkkosten worden berekend op je verbruik. Gebruik je minder dan dalen je netwerkkosten.
Heffingen : Dit onderdeel betaal je aan de overheid en wordt eveneens berekend op je verbruik. Hoe minder je verbruikt, hoe minder heffingen je betaalt.
Vandaag is er nog voldoende capaciteit op de elektriciteitsnetten in Vlaanderen. Door de energietransitie zal dit veranderen. Wanneer we binnen enkele jaren steeds meer een elektrische wagen, warmtepomp of andere nieuwe technologieën op elektriciteit gebruiken, moeten we anders en efficiënter met ons elektriciteitsverbruik omgaan. Zo’n gedragsverandering vraagt tijd. Bovendien werd de invoering van het capaciteitstarief al tweemaal uitgesteld en wil de VREG de stabiliteit en betrouwbaarheid van het netwerk blijven garanderen. Daarom wil de VREG het capaciteitstarief zo snel mogelijk invoeren.
Meer weten? Lees het artikel van de VREG of bekijk deze video.
Uw netwerkkosten inclusief het capaciteitstarief verschijnen alleen op uw jaarafrekening. Hoe de netwerkkosten op je factuur verschijnen is afhankelijk van het type meter dat je hebt op het moment van je jaarafrekening.
Analoge meter
Je ziet de netwerkkosten als volgt uitgesplitst op je factuur:
• Kosten voor databeheer
• Netwerkkosten met capaciteitstarief - vaste bijdrage
• Netwerkkosten met kWh-tarief. Hierin zitten de
o distributiekosten met kWh-tarief
o transportkosten met kWh-tarief
Voorbeeld jaarafrekening klant met analoge meter.
Digitale meter
Je ziet de netwerkkosten als volgt uitgesplitst op je factuur:
• Kosten voor databeheer
• Netwerkkosten met capaciteitstarief - piek
• Netwerkkosten met kWh-tarief. Hierin zitten de
o distributiekosten met kWh-tarief
o transportkosten met kWh-tarief
Voorbeeld jaarafrekening klant met digitale meter.
Overgangsfase analoge naar digitale meter
Schakel je in 2023 over van een analoge naar een digitale meter? Dan zie je je netwerkkosten als volgt uitgesplitst op je factuur:
• Kosten voor databeheer
• Netwerkkosten met capaciteitstarief vaste bijdrage voor de periode waarin je nog een analoge meter had
• Netwerkkosten met capaciteitstarief piek voor de periode met digitale meter
• Netwerkkosten met kWh-tarief. Hierin zitten de
o distributiekosten met kWh-tarief
o transportkosten met kWh-tarief
Voorbeeld jaarafrekening klant die tijdens het jaar overstapte van een analoge naar een digitale meter.
De meeste klanten met een uitsluitend nachtmeter hebben op dit moment nog een analoge meter. Is dit bij jou het geval, dan houd je je analoge meter tot begin 2028. Dat heeft de Vlaamse regering beslist. Je betaalt in de volgende jaren bijgevolg een minimum bijdrage als capaciteitstarief die overeenkomt met 2,5 kW.
Ben je al overgeschakeld op een digitale meter? Dan volg je je maandpieken best op via de gratis Smart app van ENGIE.
Zorgt je accumulatieverwarming voor hoge pieken? Bekijk de beste instellingen voor je verwarming samen met je installateur. Momenteel laden accumulatoren vaak snel op in enkele uren. Meer gespreid laden over alle uitsluitend nachturen zal je pieken verminderen.
Je kan je accumulatieverwarming ook slim aansturen. Dan houdt je verwarming rekening met het totale elektriciteitsverbruik in je woning tijdens de uitsluitend nachturen. Staan andere energieverslindende toestellen aan? Dan laden je accumulatoren tijdelijk niet of aan een trager tempo. Je krijgt voor die slimme sturing een premie via Fluvius.
Heb je zonnepanelen en accumulatieverwarming? Dan kan een slimme aansturing ook rekening houden met je energieproductie. Wil je het laden van je accumulatoren spreiden over de hele dag of laden wanneer je zonnepanelen elektriciteit produceren? Dan moet je de aansturing van het uitsluitend nachtcircuit door Fluvius laten uitschakelen. Let op: op dat moment geniet je niet meer van het voordeligere uitsluitend nachttarief.
Meer informatie over de afschaffing van het exclusief nachttarief voor de netwerkkosten vind je hier.
Je digitale meter registreert elke 15 minuten je verbruik in kWh. Dat zijn 96 registraties in een dag van 24 uur. Je belast tijdens dat kwartier het net niet altijd even hard. Soms belast je het net meer, soms minder. Lagere pieken vlakken hogere pieken af. Het gemiddelde per kwartier telt. Dat is het kwartiervermogen uitgedrukt in kW (= je gemiddelde kwartierregistratie in kWh vermenigvuldigd met 4).
Goed om te weten: Een kwartierregistratie start en eindigt op hetzelfde moment als een reëel kwartier in een uur.
Uit alle kwartierregistraties in een maand selecteert je digitale meter automatisch dat kwartier waarin je verbruik (in kWh) en dus ook je vermogen (in kW) het hoogst was. Dit is je maandpiek voor die maand. Stel dat je gemiddelde verbruik gemeten tussen 14u45 en 15u het hoogst was in een maand, dan is dit je maandpiek voor die maand. In dit voorbeeld gaat het om een maandpiek van 6,105 kW. Heb je een digitale meter en wil je weten hoe hoog jouw maandpieken zijn, download de Smart app.
Je maandpiek zal verschillen van maand tot maand. Is je maandpiek in een bepaalde maand lager dan 2,5 kW (zoals in het onderstaande voorbeeld in de maand mei) dan wordt die opgetrokken tot de wettelijk bepaalde minimum maandpiek van 2,5 kW. De VREG zorgt er zo voor dat alle afnemers evenredig bijdragen.
Deze video licht alles in detail toe.
In de afbeelding hieronder zie je 12 maandpieken (van augustus t.e.m. juli). Stel dat je in juli een hoge maandpiek creëerde van 6,105 kW, dan zal die afgevlakt worden door een gemiddelde maandpiek te berekenen voor juli. Dit doet de VREG door een gemiddelde te nemen van alle maandpieken van de laatste 12 maanden (juli inclusief).
De gemiddelde maandpiek zal in dit geval 4,068 kW bedragen. Het is op deze gemiddelde maandpiek dat het capaciteitstarief berekend wordt. Opgelet: De hoge piek van juli zal wel een tijdje meetellen in je factuur. Hoeveel maanden hangt af van het feit of je een maandelijkse factuur ontvangt op basis van je werkelijke verbruik of een jaarlijkse afrekeningsfactuur.
Krijg je een maandelijkse factuur gebaseerd op je werkelijke verbruik?
Dan wordt het capaciteitstarief vermenigvuldigd met de gemiddelde maandpiek voor die maand om je netwerkkosten capaciteitstarief te berekenen. 1 hoge piek telt 12 maanden mee in je afrekeningsfactuur omdat je gemiddelde maandpiek telkens telt (= het gemiddelde van de 12 laatste maandpieken).
Krijg je een jaarlijkse afrekeningsfactuur?
Dan wordt het capaciteitstarief vermenigvuldigd met de gemiddelde jaarpiek om je netwerkkosten capaciteitstarief te berekenen. Om de gemiddelde jaarpiek te berekenen wordt een gemiddelde genomen van de 12 laatste gemiddelde maandpieken. 1 hoge piek telt bijgevolg 2 jaar mee in je afrekeningsfactuur.
Nee, enkel maandpieken gemeten met je digitale meter vanaf 1 januari 2023 tellen mee in de berekening van de gemiddelde maandpiek.
Ontvang je bijvoorbeeld in maart 2023 een afrekeningsfactuur? Dan zal het deel van de factuur voor de maanden januari en februari 2023 een afrekening op basis van de nieuwe nettarieven zijn. Enkel je maandpieken van januari en februari tellen mee voor de berekening van de gemiddelde maandpiek, ook al zijn er eerdere maandpieken beschikbaar. Je zorgt er dus best voor om, als je veel energieverslindende toestellen hebt, je verbruik zoveel mogelijk te spreiden vanaf de eerste dag, 1 januari 2023.
Nee, voor het capaciteitstarief zijn er geen vaste, duurdere momenten. Alleen je eigen maandpieken tellen mee voor de berekening, of dat drukste kwartier nu ’s nachts of overdag valt. Op elk moment betaal je dus hetzelfde tarief per kW. Doe de berekening via de VREG simulator.
De nettarieven voor 2023 van alle distributienetbeheerders in Vlaanderen vind je hier. Op basis hiervan worden jouw netwerkkosten berekend.
Wil je de netwerkkosten berekenen voor jouw specifieke situatie? Of heb je zonnepanelen, een elektrische wagen, een warmtepomp, ... en wil je weten waar je aan toe bent? Bereken je netwerkkosten met de VREG simulatietool.
In 2023 betaal je voor 1 kW op jaarbasis gemiddeld ongeveer 40,4 euro excl. btw. Op maandbasis is dat ongeveer 3,37 euro excl. btw. Het bedrag verschilt van netbeheerder tot netbeheerder en hangt dus af van waar je woont in Vlaanderen.
Iedereen betaalt een minimum bijdrage voor het gebruik van het elektriciteitsnet. Die komt overeen met 2,5 kW. Het gaat dus jaarlijks om zo’n 101 euro excl. btw.
Een voorbeeld:
Is je gemiddelde maandpiek 4 kW? Dan betaal je op jaarbasis gemiddeld zo’n 161,6 euro excl. btw capaciteitstarief. Hebt je in 1 van de 12 maanden uitzonderlijk een iets hogere piek van 6 kW bijvoorbeeld? Dan kost je dat gemiddeld zo’n 6,7 euro excl. btw extra.
Daarnaast betaal je ook overige netwerkkosten aan kWh-tarief.
Wil je weten welke impact de invoering van het capaciteitstarief heeft op jouw situatie? Doe een simulatie.
De tarieven verschillen per distributienetbeheerder. Je vindt het overzicht hier.
Laten we de netwerkkosten voor 2023 berekenen aan de hand van een fictief voorbeeld.
Stel, je woont in 2000 Antwerpen, hebt een verbruik van 7500 kWh op jaarbasis, een normaal tarief en je gemiddelde jaarpiek bedraagt 6 kW. Je distributienetbeheerder is Fluvius Antwerpen.
De berekening van de netwerkkosten op basis van de nettarieven 2023 ziet er als volgt uit, excl btw:
Netwerkkosten op jaarbasis = (37,7650 euro/kW x 6 kW) + (0,0353012 euro/kWh x 7500 kWh) + 12,63 euro = 226,59 euro + 264,75 euro + 12,63 euro = 503,97 euro, excl btw.
De jaarlijkse netwerkkosten in 2022 voor dit fictief voorbeeld bedroegen 568 euro excl btw (0.0742 euro/kWh x 7500 kWh + 11,53 euro). Dit betekent een daling van de netwerkkosten van ongeveer 64 euro excl btw.
Wil je de netwerkkosten berekenen voor jouw specifieke situatie? Of heb je zonnepanelen, een elektrische wagen, een warmtepomp, ... en wil je weten waar je aan toe bent? Bereken je netwerkkosten met de VREG simulatietool.
Dit is de formule die de VREG gebruikt voor de berekening van de netwerkkosten met een analoge meter:
Een analoge meter kan geen verbruikspieken meten. Daarom betaal je een vaste bijdrage voor de netwerkkosten met capaciteitstarief die overeenkomt met een gemiddelde jaarpiek van 2,5 kW.
De tarieven verschillen per distributienetbeheerder. Je vindt het overzicht hier.
Laten we de netwerkkosten voor 2023 berekenen aan de hand van een fictief voorbeeld.
Stel, je woont in 2000 Antwerpen, hebt een verbruik van 7500 kWh op jaarbasis, een normaal tarief en hebt geen digitale meter. Je distributienetbeheerder is Fluvius Antwerpen.
De berekening van de netwerkkosten op basis van de nettarieven 2023 ziet er als volgt uit, excl btw:
Netwerkkosten op jaarbasis = (37,7650 euro/kW x 2,5 kW) + (0,0538520 euro/kWh x 7500 kWh) + 12,63 euro = 94,41 euro + 403,88 euro + 12,63 euro = 510,92 euro, excl btw.
De jaarlijkse netwerkkosten in 2022 voor dit fictief voorbeeld bedroegen 568 euro excl btw. Dit betekent een daling van de netwerkkosten van ongeveer 57 euro excl btw.
Wil je de netwerkkosten berekenen voor jouw specifieke situatie? Of heb je zonnepanelen, een elektrische wagen, een warmtepomp, ... en wil je weten waar je aan toe bent? Bereken je netwerkkosten met de VREG simulatietool.
Heb je zonnepanelen? Dan blijf je naast het capaciteitstarief ook het prosumententarief betalen. Bij Fluvius Antwerpen betaal je hiervoor 36,38 euro/kW/jaar, excl. btw, als onderdeel van je netwerkkosten.
Nee, je betaalt voor elke kW evenveel. 2,5 kW is de minimum bijdrage die iedereen betaalt en de vaste bijdrage voor wie nog een klassieke meter heeft. Zo betaalt iedereen solidair een stukje mee voor de aanleg en het onderhoud van de netinfrastructuur. Het bedrag is uniform per kW. 1 kW komt per jaar gemiddeld over Vlaanderen overeen met 40,40 euro exclusief btw, 2 kW is 80,80 euro, 4 kW is 161,60 euro. Het exacte bedrag dat je betaalt per kW is afhankelijk van de distributienetbeheerder in jouw regio. Je vindt de tarieven voor 2023 hier. Bereken de impact voor jou persoonlijk via de VREG simulator.
Als ENGIE-klant kan je de gratis Smart app downloaden en koppelen aan je digitale meter.
• Je ziet je huidige maandpiek, maar ook je vorige maandpiek, zodat je kan vergelijken.
• Als je dat wilt, stuurt de app je de dag nadat je een nieuwe maandpiek hebt gecreëerd een melding.
• Je ziet je kostenneutrale maandpiek. Blijf je hieronder? Dan betaal je ongeveer evenveel of minder netwerkkosten dan voor de invoering van het capaciteitstarief.
• Je ziet je verbruik en injectie van gisteren en de huidige maand.
• Je hebt het hele jaar door zicht op je factuur en krijgt advies om je voorschotten indien nodig aan te passen.
Ontdek de gratis Smart app
Met een analoge meter betaal je in verhouding een hoger kWh-tarief voor je netwerkkosten op basis van je werkelijke verbruik en een lager kW-tarief voor je netwerkkosten met capaciteitstarief dan iemand met een digitale meter. Je analoge meter kan immers geen maandpieken meten. Je betaalt bijgevolg een vaste bijdrage voor je netwerkkosten met capaciteitstarief die overeenkomt met een maandpiek van 2,5 kW.
Wie een digitale meter heeft, betaalt in verhouding minder kWh-tarief en meer capaciteitstarief (kW-tarief) voor zijn netwerkkosten. Het capaciteitstatief hangt namelijk af van je maandpieken. Die zullen voor de meeste klanten hoger zijn dan de minimumbijdrage van 2,5 kW die iedereen moet betalen, ongeacht het type meter. Dat compenseert elkaar.
Wil je de netwerkkosten berekenen voor jouw specifieke situatie? Doe het met de VREG simulatietool.
Het laden van je elektrische wagen gebruikt heel wat vermogen. Hoeveel precies is afhankelijk van een aantal factoren:
• Laad je via je eigen laadpaal of via het stopcontact?
• Wat is de capaciteit van je laadpaal?
• Wat is de capaciteit van de omvormer in de wagen?
• Heb je een 1-fasige of 3-fasige elektriciteitsaansluiting?
• Kan je het laadvermogen zelf instellen in de wagen of via de laadpaal?
Hier vind je een overzicht van de verbruikspieken die je creëert tijdens het laden, rekening houdend met de bovenstaande factoren.
*Berekeningen via Laborelec
Laden aan maximaal vermogen (snel laden) of je wagen snel bijladen omdat je ergens heen moet, creëert een piek en heeft een grote impact op je netwerkkosten gelinkt aan het capaciteitstarief.
Je laadt best zoveel mogelijk aan minimaal vermogen (traag laden). Afhankelijk van het type wagen en het type laadpaal kan je het laadvermogen zelf instellen. Op momenten dat er geen andere elektrische toestellen ingeschakeld zijn, kan je je wagen of laadpaal zo programmeren dat die enkel op die momenten oplaadt.
Wil je de netwerkkosten berekenen voor jouw specifieke situatie? Doe het met de VREG simulatietool.
Nee, het capaciteitstarief wordt enkel berekend op de pieken die je creëert wanneer je elektriciteit afneemt van het net. Het capaciteitstarief wordt niet toegepast op je injectiepieken. Het maakt dus niet uit hoeveel elektriciteit je tegelijk op het net zet.
Wil je de netwerkkosten berekenen voor jouw specifieke situatie? Doe het met de VREG simulatietool.
Met een analoge meter betaal je in verhouding een hoger kWh-tarief voor je netwerkkosten op basis van je werkelijke verbruik en een lager kW-tarief voor je netwerkkosten met capaciteitstarief dan iemand met een digitale meter. Je analoge meter kan immers geen maandpieken meten. Je betaalt bijgevolg een vaste bijdrage voor je netwerkkosten met capaciteitstarief die overeenkomt met een maandpiek van 2,5 kW.
Wie een digitale meter heeft, betaalt in verhouding minder kWh-tarief en meer capaciteitstarief (kW-tarief) voor zijn netwerkkosten. Het capaciteitstatief hangt namelijk af van je maandpieken. Die zullen voor de meeste klanten hoger zijn dan de minimumbijdrage van 2,5 kW die iedereen moet betalen, ongeacht het type meter. Dat compenseert elkaar.
Wil je de netwerkkosten berekenen voor jouw specifieke situatie? Doe het met de VREG simulatietool.
Je maandpieken worden gemeten zodra je digitale meter actief is. Om te vermijden dat één hoge maandpiek je netwerkkosten te veel doet stijgen, wordt voor elke maand een gemiddelde maandpiek berekend, gebaseerd op de 12 voorgaande beschikbare maandpieken. Op die gemiddelde maandpiek worden de netwerkkosten met capaciteitstarief berekend.
Tip: Spreid je verbruik zoveel mogelijk vanaf de eerste dag om een stijging van je netwerkkosten te voorkomen.
Goed om te weten: Je ontvangt geen tussentijdse afrekening bij de overstap van je analoge naar je digitale meter. De netwerkkosten voor en na je digitale meter zullen gewoon anders berekend worden.
Fluvius rolt stap voor stap de gratis installatie van de digitale meter uit bij alle huishoudens en kmo's in Vlaanderen. Tegen eind 2024 zullen 80% van de huishoudens en professionele klanten een digitale meter hebben. Voor juli 2029 heeft iedereen in Vlaanderen er een.
Wil je niet wachten tot je op de Fluvius-planning staat? Dan kan je zelf een digitale meter aanvragen bij Fluvius.
Plan je een verbouwing, installeer je binnenkort zonnepanelen of verhuis je naar een nieuw gebouw? Dan installeert Fluvius automatisch een digitale meter, helemaal gratis.
Ja, je betaalt zowel het capaciteitstarief (onder de vorm van een vast bedrag) als het prosumententarief. Dat prosumententarief zal lager zijn dan je tot nu toe gewoon was. Een deel van de kosten die er tot nu toe in verrekend werden, zitten vanaf nu in het capaciteitstarief. Het prosumententarief verschilt per distributienetbeheerder. Je vindt de tarieven hier.
Wil je de netwerkkosten berekenen voor jouw specifieke situatie? Doe het me de VREG simulatietool.
Lees ook deze blogartikels
