Slim je elektrische wagen laden met je eigen zonnepanelen

Heb je zonnepanelen op je dak? En heb je een elektrische wagen of overweeg je er één te kopen.Naargelang je woonplaats en de installatie die je hebt, kun je je laadsessies optimaliseren en vooral zo voordelig mogelijk maken. We zetten de verschillende mogelijkheden op een rijtje.
Christophe Rochez
29/05/2025 |

Er zijn op dit moment 2 scenario’s in België: ofwel heb je nog een klassieke terugdraaiende teller, ofwel heb je al een digitale elektriciteitsmeter. Elk scenario biedt andere mogelijkheden.

Scenario 1: de klassieke (terugdraaiende) meter

Alle zonnepanelen die voor eind 2023 in Wallonië geïnstalleerd werden en de installaties in Vlaanderen die nog niet zijn overgeschakeld naar de digitale elektriciteitsmeter, werken volgens het principe van de terugdraaiende teller. We berekenen het verschil tussen de elektriciteit die je afneemt van het net en de elektriciteit die je teruglevert aan het net, en alleen dit “netto” verbruik wordt aan je gefactureerd. Het maakt dus dan niet uit of je jouw eigen opgewekte zonne-energie direct verbruikt of op een later moment.

Het elektriciteitsnet doet als het ware dienst als een grote batterij waar je je overdag geproduceerde zonne-energie aan toevoegt om die later te kunnen verbruiken. 

Als je een enkelvoudig elektriciteitstarief hebt, zal je wagen in dit geval eerst laden met je eigen zonne-energie (die je op het net gezet hebt) zonder dat je daar iets voor hoeft te doen. Makkelijk.

Scenario 2: de digitale meter

De meeste Vlamingen met zonnepanelen hebben ondertussen een digitale elektriciteitsmeter. Die houdt apart bij hoeveel elektriciteit je afneemt van het net en hoeveel zonne-energie je op het net zet (injecteert). De teller draait niet meer terug, heb je een apart afnametarief en injectietarief.

Als je een digitale meter hebt, verbruik je dus best zoveel mogelijk van je eigen opgewekte zonne-energie meteen zelf. Met een elektrische wagen kun je je zelfverbruik sterk verhogen (dat is de opgewekte energie die je direct lokaal verbruikt en dus niet op het net zet). Een thuisbatterij kan je hierbij helpen, maar met het slim laden van je elektrische wagen kom je al een heel eind. De laadsessies van je elektrische wagen verbruiken ongeveer zoveel als de totale elektriciteitsafname van een gemiddeld gezin (zonder e-auto).

Hoe laad je best je elektrische auto met zonnepanelen? We zetten de valkuilen en een paar handige oplossingen op een rijtje om je energiefactuur te verlichten en zoveel mogelijk zelf te verbruiken.

ENGIE ontwikkelde o.a. speciaal voor EV-rijders de Empower energiecontracten met onze laagste daltarieven en met Empower Flextime een nieuwe super-dal tijdzone met ons allerlaagste tarief. Als je dat combineert met optimaal laden met je eigen zonnepanelen, dan rijd je elektrisch met een brede glimlach.

Je elektrische wagen enkel met zonnepanelen laden: dat kan niet!

Het is spijtig genoeg niet mogelijk om je wagen enkel met zonne-energie te laden. Je eigen geproduceerde elektriciteit gaat in eerste plaats naar je woning. Is er dan nog energie over, dan kan dat gebruikt worden om je wagen te laden. Een belangrijk detail: om je elektrische wagen te laden is ook een minimumvermogen aan stroom nodig (zie kader). 

Door de wolken schommelt je zonne-energieproductie. Om genoeg stroom te hebben zal je wagen vaak moeten laden met een combinatie van je eigen zonne-energie en netstroom zodat je laadsessie niet continu moet starten en stoppen. 

Tip: met de Smart Live uitbreiding in de ENGIE Smart app kun je in realtime volgen hoeveel Watt je injecteert of van het net afneemt (als je een digitale meter hebt). En dan zie je meteen dat continu enkel met zonne-energie laden zo goed als onmogelijk is.

Wat is het minimumvermogen om een wagen te kunnen laden?

Het minimumlaadvermogen is afhankelijk van jouw elektrische binneninstallatie en het laadpunt. Met een 1-fasige elektrische aansluiting heb je minimum 1,38 kW nodig, maar bij een 3-fasige aansluiting is dat 4,14 kW. Je zonnepanelen moeten bij een 1-fasige aansluiting dus meer dan 1380 Watt overschot produceren om je wagen exclusief met zonne-energie te laden. Bij een 3-fasige aansluiting is dat 4140 Watt. Dat is niet haalbaar met een gemiddelde zonnepaneelinstallatie zeker bij onstabiele weeromstandigheden.

3 manieren om optimaal met zonne-energie te laden

Om je wagen zoveel mogelijk met zonne-energie te laden, heb je 3 mogelijkheden. We zetten ze op een rijtje, van het minst nauwkeurige tot het meest optimale system. De meer nauwkeurige en efficiënte installaties vereisen extra investeringen.

1. Plug je wagen in wanneer de zon schijnt

Dit lijkt de makkelijkste en meest logische aanpak. Het is vandaag nog steeds de meest gebruikte manier om een auto op te laden met eigen zonne-energie. Je ziet dat de zon schijnt en je plugt je wagen in: simpel. Maar deze manuele methode is heel onnauwkeurig. Want natuurlijk volg je niet continu of de zon nog schijnt. Vanaf de minste bewolking laadt je wagen met netstroom. 

Daarnaast is er nog een belangrijke factor die de stroomafname van het net sterk de hoogte in kan jagen: de laadsnelheid van je wagen of laadpaal. Standaard laadt je wagen aan de maximaal ingestelde snelheid waardoor je eigen zonne-energie continu aangevuld moet worden met elektriciteit van het net.

Stel daarom je laadsnelheid tijdens de dag zo laag mogelijk in. Heb je een tweevoudig uurtarief (piek- en daltarief) dan gebeurt de extra stroomafname op weekdagen dan aan piektarief, niet voordelig dus. Met Empower Flextime geniet je overdag wel van het daltarief waardoor de stroom die je van het net bijkomend nodig hebt wel voordelig is.  

2. Automatisch laden met je zonnepanelen en de Smart App van ENGIE

Met de gratis Smart Charge-dienst in de Smart App van ENGIE hoef je de zon niet meer in de gaten te houden om te laden met je eigen zonne-energie. De Smart app berekent automatisch wanneer de goedkoopste momenten zijn om te laden.

De app voorspelt hoeveel elektriciteit je zonnepanelen zullen produceren op basis van je laadlocatie, je zonnepanelen en geavanceerde technologie die de zonnestraling inschat aan de hand van een wereldwijde vloot van weersatellieten. Naast de ingeschatte zonne-energieproductie houdt de app ook rekening met de gedetecteerde laadsnelheid en de geschatte hoeveelheid elektriciteit die extra van het net afgenomen moet worden. Voor de prijs van de stroomafname wordt ten slotte het tarief in je energiecontract gebruikt

Jij moet enkel je wagen inpluggen en je zonnepanelen configureren in de app. Er is geen bijkomende installatie van hardware in huis nodig. De app doet de rest. 

Zo wordt je auto enkel met je zonne-energie geladen als dat voordeliger is dan laden aan je (super-)daltarief. Dit systeem is veel nauwkeuriger en voordeliger dan de manuele optie hierboven.

3. Een laadpaal met voorkeur voor zonne-energie

Er zijn laadpalen die specifiek uitgerust zijn om te laden met zonne-energie. Vaak is daar een extra investering voor nodig. Bij de installatie moet je laadpaal dan met je digitale meter verbonden worden. Zo weet de laadpaal wanneer je zonne-energie over hebt. In plaats van het overschot van je eigen zonne-energieproductie in het net te injecteren gebruikt de laadpaal je zonne-energie om je wagen op te laden.

Het nadeel is dat zulke laadpalen geen rekening houden met de kost van de energie. Ze kunnen niet afwegen of het financieel gunstig is om te laden met het stroomoverschot van je zonnepanelen, want soms heb je een deel netstroom nodig (meestal aan piektarief). Het voordeel is dat je enkel laadt als er overschot aan zonne-energie is, maar daarentegen wordt er niet gekeken hoeveel stroomafname van het net nodig is en hoeveel die kost.

Nog niet zeker? In afwachting kun je de gratis Smart Charge-dienst in de Smart App gebruiken. Daarmee bespaar je alvast kosten door slim te laden met je eigen zonne-energie. In combinatie met het Empower energietarief* krijg je zelfs nog een beloning als je slim laadt.