Kies ik best voor een dag- en nachttarief als ik zonnepanelen heb?

Als je zonnepanelen hebt, is het kiezen van je elektriciteitstarief – enkelvoudig, tweevoudig of exclusief nacht – niet altijd vanzelfsprekend. Blijf je bij je dag- en nachttarief of schakel je over naar een enkelvoudig tarief? Dit hangt af van je type elektriciteitsmeter, het valorisatiesysteem en je verbruik. Wij geven je tekst en uitleg.
Sébastien V.
04/05/2023 |

Hoe werken zonnepanelen? Dankzij enkele noodzakelijke onderdelen, zoals de panelen zelf, de omvormer en ... de elektriciteitsmeter. Die laatste vormt namelijk de link tussen het elektriciteitsnet van je woning en het distributienet. Naargelang de kenmerken van je meter, sluit je een contract af met een enkelvoudig of een tweevoudig tarief.

De belangrijkste soorten elektriciteitsmeters

Hoewel alle meters meten hoeveel elektriciteit je verbruikt en eventueel produceert (in kWh), hebben ze toch specifieke kenmerken...

De enkelvoudige analoge meter

Deze heeft een wijzerplaat en geeft dus een enkele meterstand weer. Ook het tarief voor de verbruikte elektriciteit is enkelvoudig. Er zijn in dit geval geen daluren of piekuren.

Goed om weten: de prijs per kWh met dit type meter ligt lager dan het dagtarief dat van toepassing is met een tweevoudige meter, maar wel hoger dan het nachttarief.

De dubbele of tweevoudige analoge meter

Zoals de naam al doet vermoeden, heeft de dubbele meter twee wijzerplaten. Eén voor de elektriciteit die overdag verbruikt wordt en nog eentje voor de elektriciteit die ‘s nachts en in het weekend afgenomen wordt. Er gelden bijgevolg twee verschillende tarieven. Het verschil tussen het dag- en nachttarief schommelt rond de 30%.

Wanneer begint het nachttarief?

Het dal van de tweevoudige meter duurt op weekdagen meestal van 22 uur tot 7 uur ‘s morgens en in het weekend loopt het van vrijdag 22 uur tot maandag 7 uur. In sommige gemeentes zijn er echter uitzonderingen). Raadpleeg de website van je netbeheerder om te weten welke uren van toepassing zijn voor jouw woonplaats.

Goed om weten: er bestaat ook een exclusief nachtmeter met een exclusief nachttarief. Deze meter – die nu nog weinig gangbaar is – werd vroeger voornamelijk geïnstalleerd in woningen met elektrische accumulatieverwarming. Vandaag is het exclusief nachttarief hetzelfde als het nachttarief van het tweevoudige tarief.

De digitale meter of slimme meter

De digitale meter communiceert met de netbeheerder en biedt op afstand verschillende functies aan (aansluiten/afsluiten van de meter, omschakeling van het tarief, verbruikslimiet, ...). Je vindt alle informatie in ons artikel De slimme meter in België.

Goed om weten: een digitale meter kan zowel met het enkelvoudige als met het tweevoudige tarief gebruikt worden. Als je zonnepanelen hebt, draait hij niet fysiek terug zoals de analoge meter, maar registreert hij de informatie over je injectie afzonderlijk.

Een digitaal display op de meter geeft de volgende info weer:

- je verbruik van het netwerk:, in dag- en nachttarief (resp. code 1.8.1 en 1.8.2)

- je injectie in het netwerk: in dag- en nachttarief (resp. code 2.8.1 en 2.8.2)

Wanneer is het tweevoudige tarief voordelig in combinatie met zonnepanelen?

Een tweevoudig tarief is een goed idee wanneer je in het systeem met injectietarief zit. Overdag verbruik je zoveel mogelijk van de zelfgeproduceerde elektriciteit en ‘s nachts maak je gebruik van het voordelige nachttarief.

Heb je ook een thuisbatterij? Dan kan je je batterij laden aan het nachttarief en kan je overdag genieten van elektriciteit aan het nachttarief.

Het systeem met injectietarief geldt in:

• Vlaanderen van zodra je een digitale meter hebt

• Brussel van zodra je een slimme meter hebt

• Wallonië indien je zonnepanelen worden geïnstalleerd na 1/01/24 en je een digitale meter hebt

Niet vergeten: Schat vóór je zonnepanelen koopt altijd zo nauwkeurig mogelijk je verwachte productie en je verbruik in voor je beslist om je huidige tarief te behouden of niet.

Wanneer is het enkelvoudig tarief voordelig in combinatie met zonnepanelen?

Een enkelvoudige meter is een goed idee wanneer je in het systeem van terugdraaiende teller zit en je zonneproductie volstaat om je jaarlijkse verbruik te dekken, zo maximaliseer je namelijk je besparing. Door slechts één meter en één tarief te hebben, draait de teller terug door je zonneproductie, ongeacht of je consumptie overdag of ‘s nachts is.

Als je daarentegen dag- en nachttarief combineert met de terugdraaiende teller, zal vooral de dagteller terugdraaien in de week en de nachtteller enkel tijdens zonnige weekends, hierdoor verlies je de zonneproductie die je niet op je dagteller verbruikt en zal je nog verbruik hebben op je nachtteller.

Het systeem van terugdraaiende teller geldt nog in:

• Vlaanderen zolang je nog een analoge meter hebt (digitale meter kan geweigerd worden tot 1/01/2025 als je zonnepanelen geïnstalleerd werden voor 2021)

• Wallonië tot eind 2030, indien je zonnepanelen werden geïnstalleerd voor 2024 (ongeacht of je een analoge of digitale meter hebt).

Goed om weten: een tweevoudig tarief kan in combinatie met een terugdraaiende teller toch interessant zijn indien je zonneproductie veel lager is dan je verbruik op jaarbasis. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn indien je dak klein is of veel schaduw heeft. Stel dat je jaarlijks verbruik 4500 kWh (2250 kWh dag en 2250 kWh nacht) is en je jaarlijkse zonneproductie slechts de helft: 2250 kWh (1688 kWh dag en 562 kWh nacht). Als je enkelvoudig tarief hebt, neem je 2250 kWh af aan dagtarief. Als je tweevoudig tarief hebt, neem je 562 kWh aan dagtarief af en 1688 kWh aan nachttarief af. Bereken aan de hand van jouw dag/nacht tarief en je productie ten opzichte van je verbruik of dit voor jou het geval is .

Kan ik gemakkelijk overstappen van een tweevoudig tarief naar een enkelvoudig tarief of omgekeerd?

Ja! Afhankelijk van de regio waarin je woont, dien je de aanvraag te doen bij je netbeheerder (Vlaanderen) of energieleverancier (Wallonië en Brussel).

In Vlaanderen krijg je na het installeren van je zonnepanelen (sinds 2021) automatisch een digitale meter. Wanneer Fluvius deze komt installeren, kan je kiezen welk tariefschema je wil (enkelvoudig of tweevoudig).
Heb je al een digitale meter en zonnepanelen en wil je van tarief wisselen? Dan dien je via het Fluvius portaal de aanpassing aan te vragen en gebeurt de tariefwissel van op afstand. Dit kost ongeveer 12€.
Heb je een analoge meter? Dan zal je bij tariefwissel meestal een digitale meter krijgen. Onder bepaalde voorwaarden kan je als zonnepaneeleigenaar je analoge meter behouden. Informeer je hierover bij Fluvius.

In Wallonië en Brussel dien je de tariefwijziging aan je energieleverancier aan te vragen.

Indien je analoge elektriciteitsmeter slechts één meterstand kan registreren en je een tweevoudig uurtarief wenst, dien je bovenop de aanvraag bij je energieleverancier ook een aanvraag tot vervanging van je elektriciteitsmeter te doen bij de netbeheerder. De kost hiervan hangt af van netbeheerder en je installatie. Woon je in Brussel? Vraag dit aan bij Sibelga. Woon je in Wallonië? Vraag dit aan bij je netbeheerder, dit kan Resa, Ores, AIESH, AIEG of REW zijn.