3 manieren om je zonneproductie en injectie te meten

Benieuwd hoeveel groene stroom je zonnepanelen gisteren, vorige maand of het voorbije jaar hebben opgewekt? Dat is om allerlei redenen interessant. Hoe meet je dit correct en controleer je hoeveel stroom je hebt geproduceerd en in het net geïnjecteerd?
Paul D.
13/09/2023 |

Wat wordt er bedoeld met “zonneproductie”?

Het gaat om de hoeveelheid elektrische energie die je zonnepanelen opwekken in een bepaalde periode, meestal uitgedrukt in kilowattuur (kWh). Je zonnepanelen bestaan uit een groot aantal zonnecellen die het zonlicht in elektriciteit omzetten. In de omvormer wordt die stroom geschikt gemaakt voor het elektriciteitsnet in je woning, zodat je hem kan gebruiken voor allerlei toepassingen in huis of om je auto op te laden. Gebruik je zelf niet alle energie die je panelen produceren? Dan wordt het overschot in het net geïnjecteerd.

Het ligt voor de hand wanneer je zonnepanelen het meeste stroom opwekken: als de zon volop schijnt. Maar warm moet het daarvoor niet zijn, integendeel zelfs. Bij te grote hitte daalt de productiviteit van zonnepanelen. Ook als het bewolkt is of regent, wekt je installatie minder stroom op. Verschillende factoren beïnvloeden dus je energieproductie, zoals de hoeveelheid zonneschijn, de helling en oriëntatie van je panelen, de temperatuur of obstakels die een schaduw werpen.

Waarom je zonneproductie opvolgen?

Het rendement van zonnepanelen controleren zou voor iedere bezitter ervan een reflex moeten zijn. Wie er pas heeft laten installeren, doet dat blijkbaar elke dag. Het is immers leuk om te zien hoeveel stroom je eigen panelen hebben geproduceerd. Maar na een tijdje verslapt die aandacht.

Toch luidt het advies om een keer per maand het rendement van je zonnepanelen te verifiëren, maar daar ben je natuurlijk vrij in.

Waarom je energieproductie meten?

  • Om zeker te zijn dat je installatie normaal functioneert. En dat bijvoorbeeld de omvormer niet defect is. Monitoring op afstand is een service die sommige installateurs aanbieden, maar lang niet allemaal. Als je niet naar je panelen omkijkt en er zou een defect optreden, dan verlopen er misschien weken of maanden voor je dat doorhebt. Aan je factuur zou je het dan in elk geval wel merken.
  • Om je dagelijkse productie te kennen. Dat is onrechtstreeks een manier om te weten hoeveel je “ideale” elektriciteitsverbruik mag bedragen, zodat je zo weinig mogelijk stroom van het net afneemt.
  • Om te controleren of het rendement van je zonnepanelen overeenstemt met het rendement dat je installateur heeft gegarandeerd (wist je dat ENGIE je rendement gedurende 10 jaar kan garanderen?).
  • Om na te gaan welke factoren het rendement van je panelen beïnvloeden (regen, hitte, winter, enz.).
  • Om meteen te merken wanneer er bladeren of vogeluitwerpselen op je panelen liggen, waardoor de productie van je panelen daalt of zelfs helemaal stilvalt.

Kortom, door je zonneproductie in het oog te houden, merk je onmiddellijk als er iets misloopt en kan je dat snel verhelpen.

Waarom opvolgen hoeveel stroom je in het net injecteert?

Als je regelmatig nagaat hoeveel stroom je panelen opwekken en hoeveel elektriciteit je verbruikt, dan heb je ook een vrij nauwkeurig idee van de stroom die je in het net injecteert. Het gaat immers gewoon om dat deel van je productie dat je niet zelf verbruikt. Ook als je recht hebt op het injectietarief (wat in Vlaanderen en Brussel het geval is) is het soms interessant om je gewoonten aan te passen. Bijvoorbeeld om meer van je zonneproductie te profiteren (dat noemen we “je zelfverbruik verhogen”) of om te investeren in een thuisbatterij. Moeilijk is dat niet: het volstaat om bijvoorbeeld je wasmachine zo te programmeren dat ze overdag draait (als de zon schijnt), je elektrische auto “op het juiste moment” op te laden, enz.

Hoe meet je de productie van je zonnepanelen?

Er bestaan verschillende hulpmiddelen om je zonneproductie op te volgen, het ene al wat makkelijker dan het andere.

1. Gebruik een monitoringsysteem

Steeds meer installateurs van zonnepanelen en fabrikanten van omvormers ontwikkelen interfaces op maat die aan de omvormer gekoppeld zijn en de productiegegevens opslaan. Je kunt ze via internet raadplegen in je persoonlijke dashboard (via de website van de fabrikant of installateur) of zelfs rechtstreeks in een mobiele app op je smartphone of tablet. Op die manier heb je altijd en overal toegang tot je productiegegevens.

Dit is een handig systeem, omdat je zelf helemaal niets moet doen. Je raadpleegt automatisch de statistieken en grafieken, per uur, dag, maand en jaar. Sommige monitoringsystemen gaan nog een stap verder: ze sturen je een waarschuwing wanneer ze abnormale productiegegevens opmerken.

Als je je zonnepanelen laat installeren door ENGIE, dan heb je in de meeste gevallen toegang tot het “My Sungevity” monitoringportaal. Het toont je precies hoeveel stroom je panelen per uur opwekken.

Het enige wat je hiervoor nodig hebt is een smartphone, tablet of computer.

“‘My Sungevity” biedt je meerdere voordelen:

  • Altijd en overal een actueel overzicht van je productie.
  • Een veilige en stabiele GPRS-verbinding, conform de geldende privacywetgeving.
  • Zicht op je Sunsure-garantie (als je hiervoor heb gekozen). Wekken je panelen minder op dan we voorspeld hebben? Dan betalen wij je het verschil. Meten is weten!

2. Installeer een app op je smartphone

In de App Store en op Google Play vind je een indrukwekkende reeks apps om het rendement van je zonnepanelen op te volgen. Gebruik zoekwoorden als “app zonnepanelen” of “zonnepanelen analyseren” of nog “rekenmodule zonnepanelen”. Hou er wel rekening mee dat de kwaliteit van deze apps vrij ongelijk is. Ze bieden je niet allemaal dezelfde informatie en bij sommige zijn de resultaten nauwkeuriger dan bij andere. Sommige apps vragen je om de productiegegevens manueel in te voeren. Andere gaan ervan uit dat je aan je panelen optimizers installeert, die de productie van elk paneel apart optimaliseren. Lees dus goed de commentaren vóór je een app kiest, zeker als je ervoor moet betalen.

Ben je klant bij Engie, heb je een digitale meter en woon je in Vlaanderen, dan weet je precies hoeveel je zonnepanelen opleveren dankzij onze gratis ENGIE Smart app:

  • Bekijk je injectie en afname.
  • Per uur, per dag, per maand, per jaar in kWh en euro afhankelijk van je contract.
  • Controleer of je jaarlijkse afrekening nog in lijn ligt met je maandelijkse betalingen.

Goed om te weten: afhankelijk van de methode die je gebruikt om de productie van je zonnepanelen op te volgen, kunnen de resultaten kleine verschillen vertonen. Dat kan komen door de frequentie waarmee de productiegegevens worden genoteerd, de berekeningsmethode enz.

3. Noteer de meterstand van je productie

De goede oude methode blijft bruikbaar. Noteer in een schriftje of Excel-bestand (altijd op dezelfde datum, ideaal aan het begin of einde van elke maand, dan vergeet je het niet) de stand van je productie op de omvormer of de productiemeter (dus de groene meter, niet de algemene elektriciteitsmeter van je woning). Als je een digitale meter hebt, hoef je alleen maar naar het scherm “injectie” te kijken. Doe dat altijd op dezelfde datum, ideaal aan het begin of einde van elke maand, dan vergeet je het niet.

De productie van de voorbije maand bereken je eenvoudig door de meterstand van deze maand af te trekken van die van vorige maand. Noteer het aantal kWh in een tabel of op een grafiek. Op die manier is het kinderspel om je groenstroomproductie van maand tot maand te vergelijken. Na verloop van tijd kan je ook de resultaten van een bepaalde maand vergelijken met die van dezelfde maand van vorige jaren.

* In Brussel wordt een “groene” meter geïnstalleerd om de hoeveelheid duurzame energie die je productie-installatie opwekt te registreren. Deze informatie wordt nadien gebruikt om groenestroomcertificaten toe te kennen.

Hoe verbeter je het rendement van je zonnepanelen?

Doorslaggevend voor het rendement van je zonnepanelen zijn de oriëntatie en de helling van je dak. Die elementen controleer je dus beter vóór de installatie.

Ga ook na of er geen schaduw op de panelen kan vallen (bomen, schoorsteen, dak van een buur). Is dat het geval? Vraag dan aan je installateur om je systeem parallel te configureren, met optimizers, zodat alle panelen apart kunnen functioneren en één paneel met schaduw niet het rendement van de hele installatie naar beneden haalt.

Er zijn ook verschillende types zonnepanelen (monokristallijn, polykristallijn…). Sommige types zijn efficiënter dan andere. Bespreek dit met je installateur vóór hij zijn offerte maakt. Controleer ook goed of het aantal panelen is afgestemd op je toekomstige verbruik (nieuwe elektrische auto, installatie van een warmtepomp, enz.).