Je cv-ketel onderhouden is wettelijk verplicht, maar wat zegt de wet precies?

Voor alle cv-ketels geldt de verplichting om ze te laten controleren, jaarlijks of om de 2 of 3 jaar, afhankelijk van de brandstof en het Gewest waar je woont. We vertellen je alles wat je moet weten over deze “verplichte periodieke controle”.
Paul D.
20/09/2021 |

Het maakt niet uit of je cv-ketel aardgas, stookolie, hout of pellets verbruikt: je moet hem in elk geval regelmatig laten controleren. Omdat de wet het zegt! De officiële term die hiervoor meestal wordt gebruikt, is “verplichte periodieke controle”..

Waarom de overheid dit onderhoud oplegt

  1. Een goed onderhouden verwarmingsketel is betrouwbaarder. Het risico dat de ketel het in volle winter plots begeeft, is veel kleiner. Bovendien werkt de rook- en condenswaterafvoer na het onderhoud weer optimaal, wat belangrijk is om vergiftiging door koolstofmonoxide (CO) te voorkomen. 
  2. Ook het milieu is een goede reden om je cv-ketel te laten nakijken en eventueel te laten herstellen. De technicus controleert immers de verbrandingsgassen die het toestel verlaten en reinigt de afvoerpijp. Op die manier zorgt hij ervoor dat er minder schadelijke stoffen in de lucht geblazen worden.
  3. Regelmatig je cv-ketel laten onderhouden levert je op korte termijn mooie energiebesparingen op en laat je ketel langer meegaan. Minder CO2-uitstoot, lagere kosten: het ketelonderhoud is dus goed voor het klimaat én voor je portefeuille!
     

Verplichtingen per Gewest en per brandstof

Per brandstoftype (gas, stookolie, pellets enz.) gelden er andere verplichtingen. De reglementering in Vlaanderen verschilt ook van die in Brussel en Wallonië.

In Vlaanderen (onderhoudsverplichting)

> Gasketel: om de 2 jaar
> Stookolieketel: elk jaar
> Ketel op hout, pellets, biomassa, steenkool: elk jaar
 

In Brussel (controleverplichting)

> Gasketel: om de 2 jaar
> Stookolieketel: elk jaar
> Ketel op hout, pellets, biomassa, steenkool: elk jaar
 

In Wallonië (controleverplichting)

> Gasketel: om de 3 jaar als het vermogen minder dan 100 kW bedraagt. Boven 100 kW: om de 2 jaar
> Stookolieketel: elk jaar
> Ketel op hout, pellets, biomassa, steenkool: elk jaar

Bang dat je dit zou vergeten? Bij de meeste verwarmingsspecialisten is het nu mogelijk om een onderhoudscontract af te sluiten. Ze nemen dan zelf contact met je op als het weer tijd is voor een controle. De onderhoudsdienst van ENGIE doet dat bijvoorbeeld. Je hoeft je dus nergens meer iets van aan te trekken.

Waarom moet een cv-ketel op stookolie vaker gecontroleerd worden dan een op gas?

Dat cv-ketels die werken op een vloeibare brandstof als stookolie vaker moeten worden gecontroleerd, is eenvoudig te verklaren. Bij de verbranding van stookolie komen roetdeeltjes vrij en die mogen zich niet opstapelen. Ook bij de verbranding van vaste brandstoffen als hout en pellets is dat het geval.

Goed om te weten: een cv-ketel op stookolie vereist ook een jaarlijkse veegbeurt van de schoorsteen. Ook dat is een wettelijke verplichting! In Brussel en Wallonië is het vegen van de schoorsteen bij een gasketel niet verplicht. In Vlaanderen wel, maar alleen als het om een gasketel van type B gaat, die de lucht die nodig is voor de verbranding aanzuigt uit het lokaal waar de ketel zich bevindt. Bij toestellen van type C, die buitenlucht aanzuigen, is dit niet verplicht.

Verschil tussen periodiek onderhoud en periodieke controle van de ketel

Vaak heerst er verwarring over de periodieke ingreep die wettelijk verplicht is - onderhoud of controle - omdat in de praktijk bijna altijd de term “periodiek onderhoud” wordt gebruikt. De controleplicht is beperkter dan de onderhoudsplicht, maar dat maakt niet veel uit, want je verwarmingsspecialist voert beide taken toch tegelijk uit.

Verplichte periodieke controle

Werkt de verwarmingsinstallatie correct? Voldoet de uitstoot van de ketel aan de wettelijke normen? De technicus zal onder andere: 

> het rookafvoersysteem reinigen en controleren (rookgasanalyse, verbrandingstest),
> de brander afregelen,
> nagaan of de ketel voldoet aan een aantal rendementseisen en of het lokaal waar de ketel zich bevindt voldoende geventileerd is.

Bij hout- en pelletketels meet de technicus ook de rookgasuitstoot en de afvoer van de verbrandingsgassen.

Na de inspectie ontvang je in Vlaanderen twee attesten: dat de ketel gereinigd is en dat de verbranding in orde is. Brussel en Wallonië vragen maar één attest, het EPB-attest van periodieke controle, dat je samen met de andere documenten van je verwarmingsinstallatie moet bewaren.

Ketelonderhoud
De belangrijkste taken zijn de cv-ketel reinigen en afregelen.

Bij een gasketel zal de technicus:
> de ketel reinigen (brander, verbrandingshaard, rookgasafvoer, …),
> de brander correct afregelen,
> het waterpeil controleren,
> een aantal metingen uitvoeren.

Bij een stookolieketel zal de technicus:
> de ketel reinigen (brander, verbrandingshaard, rookgasafvoer, …),
> de brander correct afregelen,
> het waterpeil controleren,
> eventueel de brandkop vervangen,
> een aantal metingen uitvoeren.

En als mijn ketel niet meer voldoet?

Als de technicus klaar is met zijn verplichte periodieke onderhoud, overhandigt hij je een attest als bewijs dat je ketel al dan niet voldoet aan de wettelijke normen.

Voldoet je cv-ketel niet langer? Dan is de technicus verplicht om een kopie van het attest naar de controle-instantie te sturen. In Vlaanderen is dat LNE, in Brussel Leefmilieu Brussel en in Wallonië AWAC. Je krijgt dan 5 maanden de tijd om herstellingen of aanpassingen te laten uitvoeren. Na die periode volgt er een nieuwe controle om na te gaan of de installatie dan wel voldoet aan alle eisen. Is dat het geval, dan mag je de ketel weer opstarten. Maar als ook de tweede controle negatief uitvalt, dan wordt de ketel definitief uitgeschakeld! En moet je hem vervangen.

Riskeer je sancties?

De reglementering voorziet inderdaad in sancties, maar ze worden zelden toegepast. Maar eigenlijk straf je jezelf, want een slecht onderhouden ketel verbruikt meer energie, slijt sneller en vervuilt meer. 

Wat als er in je woning brand ontstaat door je cv-ketel? Zal je verzekeringsmaatschappij je wel vergoeden als je het verplichte periodieke onderhoud niet hebt laten uitvoeren? Dat hangt af van je woningverzekering (of brandverzekering). Heel soms staat in je contract dat je verplicht bent om het periodieke onderhoud van de ketel te laten uitvoeren. Als die clausule ontbreekt, zal de verzekeringsmaatschappij je schade vergoeden. Maar er zit toch een addertje onder het gras: aangezien je je woning als een “voorzichtig en redelijk persoon” moet onderhouden, zou de maatschappij kunnen beslissen om je na dit schadegeval niet langer te verzekeren …

Voordelen als je je ketel laat controleren

Je verwarmingstoestel regelmatig laten onderhouden levert je alleen maar voordelen op. Je zorgt er dan immers voor dat:

> de levensduur van de ketel toeneemt,
> het risico op een defect tot 5 keer kleiner wordt, 
> het brandstofverbruik daalt met wel 10%,
> de CO-uitstoot vermindert.

Je leest er meer over in ons artikel “Waarom moet je je cv-ketel onderhouden?

Huur je je woning? Dan ben jij verantwoordelijk voor het onderhoud van de cv-ketel en moet je dat ook betalen. Dus niet de eigenaar! Hier vind je alle verplichtingen van de huurder voor het onderhoud van de verwarmingsketel.

Je weet nu wat je te doen staat …  ;-)