De stookolieketel: prijzen, onderhoud, rendement, installatie…

Het klopt dat stookolieketels in België minder populair zijn dan aardgasketels, maar toch geeft nog 37% van onze gezinnen de voorkeur aan stookolie. Tijd om de balans op te maken van dit verwarmingssysteem dat binnen afzienbare tijd waarschijnlijk zal verdwijnen.
Paul D.
15/03/2024 |

De stookolieketel in België

Elk jaar daalt het aantal stookolieketels een beetje verder bij ons. Behalve in Wallonië. In het zuiden van het land wordt 52% van alle woningen met mazout verwarmd. In Brussel geeft slechts 20% van de gezinnen er de voorkeur aan en in Vlaanderen nog 29%. Deze cijfers zijn afkomstig uit de nieuwste publicatie over dit onderwerp van de FOD Economie.

De reden is eenvoudig: in het noorden van ons land en in de hoofdstad is het aardgasnetwerk veel uitgebreider.

Soorten stookolieketels

De klassieke stookolieketel

Dergelijke cv-ketels worden niet meer verkocht, maar je vindt ze nog in sommige woningen, waar ze nog altijd functioneren. Vaak zijn ze 15 of zelfs meer dan 20 jaar oud!

Meer dan 54% van de werkende stookolieketels zou nog tot deze oude generatie behoren. Als je er zelf een hebt, dan is het hoog tijd om hem te vervangen. Heeft je verwarmingsspecialist je nog niet op de forse nadelen van zo’n oude ketel gewezen, wanneer hij het jaarlijkse onderhoud uitvoert (dat wettelijk verplicht is)? Je ketel verslindt immers veel energie, zijn rendement voldoet niet meer aan de huidige normen en hij stoot heel veel CO2 uit.

Ontdek hier wanneer het tijd is om je cv-ketel te vervangen.

De condensatieketel op stookolie

De condensatietechnologie betekent zowel voor de gasketel als de stookolieketel een enorme vooruitgang, door energierecuperatie en rookgassen op lage temperatuur. De condensatieketel is trouwens de enige die nog verkocht mag worden, ook voor stookolie (EcoDesign-richtlijn).

Het energieverbruik en rendement van condensatieketels op stookolie en aardgas zijn vergelijkbaar. Maar de stookolieprijs vertoont grotere schommelingen dan de gasprijs.

Goed om te weten: met een condensatieketel op stookolie zou u tussen 5 en 10% op uw verwarmingskosten kunnen besparen in vergelijking met een nieuwe klassieke stookolieketel (die dus niet meer mag worden verkocht). 30% is soms haalbaar als verschil tussen een oude stookolieketel van 20 tot 30 jaar oud en een nieuwe condensatieketel op stookolie.

Hoe werkt een condensatieketel op stookolie?

Door stookolie te verbranden onstaat er warmte, maar ook waterdamp. De warmte uit die waterdamp kan gerecupereerd worden. Daarvoor zorgt de warmtewisselaar van de condensatieketel: hij haalt warmte uit de rookgassen om het watercircuit verder op te warmen. De rookgassen die de ketel verlaten, zijn daardoor minder warm en er gaat minder warmte verloren langs de schoorsteen. Het rendement ligt dus hoger!

Een condensatieketel kan ook worden gecombineerd met een opslagvat voor sanitair warm water.

Hoeveel verbruikt een stookolieketel?

Het verbruik van een stookolieketel hangt van veel factoren af. We noemen er enkele: leeftijd, type en vermogen van de ketel, hoe goed het huis geïsoleerd is, hoe groot de kamers zijn die je verwarmt, hoe warm je het wil hebben in huis, …

Het is wel mogelijk om een gemiddelde te vermelden: een doorsnee Belgische gezin heeft jaarlijks 2000 tot 2500 liter stookolie nodig om zich te verwarmen.

Prijs van een stookolieketel in 2024

  Prijs*
Ketel    Gemiddeld tussen 5.000€ en 8.000€ btw
Installatie   

1.800 € excl. btw

Onderhoud

230 tot 275 €/jaar

*Richtprijs

Er bestaan verschillende oplossingen om je cv-ketel te financieren. Vergelijk zeker de prijzen van de diverse modellen en merken, maar let op: vergelijk geen appelen met peren! Goedkope cv-ketels bieden je misschien niet dezelfde voordelen. Omgekeerd is het evenmin zeker dat je een van de duurste modellen nodig hebt voor je woning. Vermijd in elk geval tweedehandsmodellen zonder waarborg en zonder gegarandeerde prestaties of rendement …

Wanneer is het tijd om je stookolieketel te laten onderhouden?

Een stookolieketel moet elk jaar worden gecontroleerd, een verplichting die zowel in Vlaanderen als in Brussel en Wallonië geldt. Bovendien mag alleen een erkend technicus dit onderhoud uitvoeren. Hij moet onder andere:

  • de ketel reinigen,
  • de brander afstellen,
  • de schoorsteen vegen.

Bij een stookolieketel is ook het jaarlijks vegen van de schoorsteen een wettelijke verplichting, net zoals het ketelnazicht. Je ontvangt een attest met de datum, de elementen die moeten verbeterd worden en het aantal geveegde schoorstenen. Dit document moet je 2 jaar bijhouden.

Waarom een jaarlijks onderhoud?

Bij de verbranding van stookolie ontstaat er roet en een te dikke roetlaag kan na een tijd risico’s inhouden. Je hebt hoe dan ook 4 goede redenen om je ketel te laten onderhouden.

Welk merk van condensatieketel op stookolie kiezen?

Jaarlijks worden er in België ongeveer 20 000 condensatieketels op stookolie verkocht, van allerlei merken: Vaillant, Viessmann, ATAG, Buderus, Junkers/Bosch, Remeha, Saint-Roch, … Op basis van welke criteria kies je? Zijn sommige merken beter dan andere? De antwoorden op deze vragen vind je in ons artikel “Welk merk van verwarmingsketel kiezen in België?

Je vindt ook veel informatie en tips in onze gratis gids: “Welk verwarmingssysteem kiezen?

Is het einde van de stookolieketel in zicht?

In het interfederale Energiepact staat dat de verkoop van mazoutketels vanaf 2035 verboden is. Dat ze niet meer verkocht mogen worden, betekent natuurlijk niet dat je ze niet meer zou mogen gebruiken. Je zult je ketel dus zeker niet moeten vervangen als hij nog perfect functioneert.

Vlaanderen lijkt vastbesloten om op dit domein sneller vorderingen te maken dan de andere gewesten. Vanaf 1 januari 2021 is het in Vlaanderen bijvoorbeeld niet meer mogelijk om je oude ketel door een nieuwe condensatieketel op stookolie te vervangen als er in je straat een aardgasleiding loopt. Ook bij nieuwbouw en grondige renovaties geldt er een verbod op de installatie van een stookolieketel.

Ook in Brussel zijn er veranderingen op til. Zo wordt er gesproken over een verbod op de verkoop van stookolieketels vanaf 2025.

In Wallonië wordt er dan weer een verbod ingeroepen op de installatie van stookolieketels in nieuwbouw vanaf 1 maart 2025. Enkele maanden later, vanaf 1 januari 2026 zal het ook niet langer mogelijk zijn om een bestaande stookolieketel te vervangen door een nieuw exemplar.

Deze wetswijzigingen zouden de totale verwarmingskosten sterk kunnen doen stijgen. Als je ketel nu of een van de volgende jaren aan vervanging toe is, luidt het advies om nu al voor een ander type verwarming te kiezen. Waarom zou je bijvoorbeeld niet overschakelen op aardgas? Onze gratis gids “Vervang je stookolieketel door een cv-ketel op aardgas” legt je uit hoe je dat doet, hoeveel het je kost en welke voordelen je eraan overhoudt.

Voor- en nadelen van een condensatieketel op stookolie

Voordelen

  • Uitstekend rendement
  • Goed te combineren met andere verwarmingssystemen, zoals een warmtepomp, zonnepanelen, …
  • Homogene warmteverspreiding
  • Geschikt voor grote woningen

Nadelen

  • Je hebt er een stookolietank voor nodig
  • De ketel neemt plaats in (bijna altijd een vloermodel, hoewel er enkele modellen voor muurbevestiging zijn)
  • Heeft elk jaar onderhoud nodig
  • Zeer variabele stookolieprijs
  • Op termijn gedoemd om te verdwijnen
  • Niet compatibel met het streven naar een CO2-neutrale toekomst
  • Bij aankoop duurder dan een gasketel
  • Geen premie bij de aankoop

Ben je van plan om een nieuwe cv-ketel te kopen? Dan helpt ENGIE je graag met raad en daad, bij de keuze van de ketel, de installatie en al de rest, tot en met het onderhoud.