Checklist energie besparen in de keuken

De keuken is een van de plekken in huis waar je het meeste gas, elektriciteit en water verbruikt. De koelkast kan je moeilijk uittrekken, maar je zult zien dat de lijst met mogelijke energiebesparingen best lang is.
Paul D.
09/10/2023 |

Nog nooit bracht de Belg zo veel tijd door in de keuken! Zo probeerde meer dan 70% nieuwe recepten uit volgens een onderzoek van onze partner Hello Fresh. En ook Test-Aankoop zegt dat 34% vaker kookt. Enige minpunt: de keuken is samen met de wasplaats (dankjewel lieve droogkast enwasmachine) een van de meest energieverslindende plekken in huis.

Dat betekent echter niet dat je bij de pakken moet blijven zitten. We helpen je alvast op weg met enkele tips om je water-, gas- en elektriciteitsverbruik te verminderen.

De juiste huishoudtoestellen op de juiste plek

We beginnen met de basisregel: installeer de koelkast niet naast de oven. Hetzelfde geldt uiteraard voor je diepvriezer. Vermijd ook dat je koelkast en diepvriezer te dicht staan bij andere warmtebronnen zoals de kookplaat, een radiator of zelfs rechtstreeks zonlicht.

Waarom? Door om het even welke warmtebron moeten ze extra draaien om hun koudeproductie te blijven garanderen. En dat merk je op je elektriciteitsfactuur.

De beste oplossing is zelfs om ze in de garage of in de kelder te plaatsen.

Ga voor energiezuinigere toestellen

Wanneer je je oven, vaatwasser of eender welk ander huishoudapparaat op het einde van zijn levensduur (en alleen dan) vervangt, kies dan voor een nieuw exemplaar met energielabel A.

Het heeft geen zin om op zoek te gaan naar modellen met A+++, want de energielabels zijn op 1 maart 2021 veranderd en de +-en zijn verdwenen. Je vindt alle informatie in ons artikel “Geen A+, A++ of A+++ meer op de energielabels in 2021!

Laat elektrich keukengerei in de lade liggen

De citruspers, het elektrische mes, de klopper, de koffiezet, de soepmixer: in onze keuken is alles elektrisch geworden.

En daardoor winnen we inderdaad tijd, maar uiteindelijk heeft het verbruik van al deze toestellen samen wel gevolgen voor je energiefactuur. Om nog maar te zwijgen over de ecologische voetafdruk voor de productie ervan die allesbehalve CO2-neutraal is ...

Wat is er mis met onze manuele garde, onze goede oude pureestamper of een gewoon broodmes?

Houd je koelkast en diepvriezer in de gaten

Wist je dat je koelkast en diepvriezer samen goed zijn voor zo’n 20% van je elektriciteitsverbruik?

Enkele eenvoudige tips kunnen helpen om ze energiezuiniger te maken: de inhoud ervan beter ordenen, ze niet leeg laten staan, het achterste rooster regelmatig schoonmaken of de test met het blad papier doen. Meer weten? Lees dan zeker deze twee artikels:

Geen gigantische koelkasten meer

Onze koelkasten werden de voorbije jaren steeds groter. Maar een “Amerikaanse koelkast” met label A verbruikt meer dan het dubbele van een combi-koelkast A (400 kWh tegenover 150 tot 190 kWh).

Naast het hoge verbruik werken grotere koelkasten ook verspilling in de hand en… maken ze niet gelukkig!

De afwas? In de vaatwasser en in ECO-modus!

De afwas doen zonder te veel uit te geven is makkelijker dan je denkt. Maar hoeveel water verbruik je telkens als je de kraan opendraait? Was je met de hand af, dan is dat tussen de 20 en 45 liter, spoelbeurt inbegrepen. In de afwasmachine is dat tussen de 10 en 20 liter. Kortom, de cijfers spreken voor zich.

Let wel, een vaatwasser van klasse A verbruikt – naast water – ongeveer 1 kWh per wasbeurt. Een kleine elektrische boiler om het water te verwarmen als je met de hand afwast, verbruikt slechts 0,7 kWh.

Dat neemt niet weg dat de vaatwasser nog altijd als beste uit de vergelijking komt, zeker als je de ECO-modus inschakelt en gebruik maakt van onze 5 slimme tips om het verbruik van je afwasmachine te verminderen.

Extra tip: heb je zonnepanelen, zet je afwasmachine dan aan op het moment dat deze de meeste energie produceren, namelijk tussen 11 en 14 u. Zo kost het je niet alleen 0 euro aan elektriciteit, maar vergroot je tegelijkertijd ook je zelfverbruik. De moeite meer dan waard dus, zeker in Vlaanderen en in Brussel met de introductie van het injectietarief en het capaciteitstarief!

Heb je een tweevoudige meter? Dan is het voor jou het voordeligst om de vaatwasser ‘s nachts te laten draaien.

Energiezuinig koken

Op je kookplaat

We rangschikten de verschillende kookplaten van de zuinigste naar de meest energieverslindende:

  • 1. gasvuur
  • 2. inductieplaat
  • 3. vitrokeramische kookplaat
  • 4. klassieke elektrische kookplaat

Een elektrische kookplaat verbruikt 2x meer dan een gasvuur. Inductie verbruikt 20% minder dan een vitrokeramische kookplaat en 25% minder dan een klassieke kookplaat.

Een drastischere oplossing: alleen nog maar rauw eten of zonder te koken. Dat is een van de 6 verrassende tips om minder stroom te verbruiken. Net als eenpansgerechten waarvoor je bij elke maaltijd slechts één kookplaat nodig hebt.

Daarnaast kan je ook:

  • potten en pannen met een dikke bodem gebruiken om minder warmte te verliezen
  • een kookpot gebruiken die even groot is als je kookvuur om warmteverlies tegen te gaan
  • je vitrokeramische of klassieke kookplaat 10 minuten voor het einde van de kooktijd uitzetten (de inertie volstaat)
  • tijdens het koken een deksel op je kookpotten zetten, zeker als je water aan de kook brengt

In de oven

Een microgolfoven verbruikt minder dan een traditionele oven. Maar je kan niet alles in de microgolf steken ... Onze tips:

  • Probeer de oven zo weinig mogelijk te openen om te zien of je bereiding klaar is. Dat vraagt telkens om een extra vermogensboost. Doe daarom liever het lampje van je oven aan.
  • Geef de voorkeur aan een heteluchtoven. Dit type oven verwarmt sneller, gelijkmatiger en blijft langer warm.
  • Pyrolyse mag, maar niet te vaak. Dit reinigingssysteem verbruikt veel elektriciteit. Gebruik de pyrolysefunctie idealiter nadat je gekookt hebt, zodat je de nog aanwezige warmte kan benutten. Katalyse is minder energieverslindend.
  • Kook alleen in de oven als het niet anders kan.

Spoor het sluimerverbruik van kleine huishoudtoestellen op

De waterkoker, de koffiezet, de broodrooster, de blender ... Wie trekt de stekker van deze toestellen uit na gebruik? Het zijn er niet veel. En ze blijven nochtans energie verbruiken, zelfs al denk je dat ze uit staan!

Ledverlichting, net zoals in de rest van je woning

We kunnen het niet vaak genoeg herhalen: leds zijn de zuinigste en meest duurzame oplossing voor je verlichting. Ook in de keuken. Hier vatten we nog even samen welke ledlamp je best in welke kamer plaatst.

En dan nu, aan de slag … ;-)